Verdiepingen | Fantasize

8dec Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Verdieping: Wereldbouw vanaf de oerknal – Big History

Door Ruud van HirtumAndere werelden. Dat is toch wel waar sciencefiction en fantasy zich wezenlijk onderscheiden van andere genres. Goede sciencefiction- en fantasyschrijvers creëren werelden die de lezer zo grijpen dat ze de echte wereld even vergeten. Het bedenken, vormgeven en uitbreiden van zo’n fantasiewereld kan een hobby op zich zijn. Sommige schrijvers, zoals Tolkien, besteden veel tijd aan het uitwerken van de wereld, met een volledige mythologie, ontstaansgeschiedenis, meerdere talen, etc. Het merendeel van wat ze bedenken, komt niet eens voor in de boeken. Voor de lezer is het echter wel voelbaar: je gelooft dat er meer achter het verhaal, de wereld zit dan wordt verteld. Op 17 november 2022 gaf Patrick Berkhof (de bedenker van Dizary) op Fantasize al een aantal wereldb...

Lees meer

Boekbespreking: Jaws – Een boek om je tanden in te zetten

22nov Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Dossiers, Klassieke SFFH, Verdiepingen

Boekbespreking: Jaws – Een boek om je tanden in te zetten

Door Ninja Paap-LuijtenAls je aan Jaws begint, dan verwacht je een boek over een enge witte haai. Je hoeft de film niet gezien te hebben om te weten dat dit boek daarover gaat: een haai die mensen opeet. Maar is dat wel zo?De zomer van de witte haai In 1974 schreef Peter Benchley Jaws. Het boek werd in Nederland vertaald met de titel De zomer van de witte haai. Die titel is best goed getroffen. In dit boek speelt het kustplaatsje Amity een hoofdrol; elke zomer komen daar volop toeristen om vooral te genieten van het strand en de zee. Die toeristenstroom is wat het plaatsje in leven houdt. Als er dan ineens een witte haai opduikt die van een duik in de zee een levensgevaarlijke onderneming maakt, kunnen de gevolgen voor Amity desastreus zijn.Meteen op de eerste pagina maak ...

Lees meer

Verdieping: Wereldbouw met Patrick Berkhof

17nov Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Dossiers, Mystagogie, Verdiepingen

Verdieping: Wereldbouw met Patrick Berkhof

Door Patrick BerkhofHet belang van wereldbouw Waarom is wereldbouw zo belangrijk voor jouw verhaal? Alleen dan komen je personages tot leven en krijg je een verhaalconflict dat klopt. Jouw personages komen nooit tot leven zolang jij de wereld waarin zij leven niet helder op papier hebt staan. Steeds als ik een nieuw verhaal voor Dizary begin, denk ik na over de omgeving. Dan bouw ik weer een stukje van mijn wereld omdat ik zeker wil weten dat iedereen en alles daar thuishoort. Niet alleen fictieschrijvers hebben baat bij wereldbouw. Ik geef je in dit artikel een aantal voorbeelden, maar ook tips voor hoe je zelf ermee aan de slag kunt gaan.Kun jij je een verhaal herinneren waar je helemaal werd ingezogen? Stiekem hoop ik ooit nog eens te kunnen rondlopen in een hobbitdorp of ...

Lees meer

Verdieping: Dracula – het verhaal dat je nog niet kende

10nov Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Dossiers, Klassieke SFFH, Verdiepingen

Verdieping: Dracula – het verhaal dat je nog niet kende

Door Ninja Paap-LuijtenBij Fantasize ontstaan er soms artikelen doordat hoofdredacteur Karen ergens een meme tegenkomt die ze deelt met een cryptische boodschap als ‘Inspiratie, maar behoeft waarheidsvinding’. Of wij dat dan maar even willen uitzoeken hoe dat zit, of het waar is – en of het interessant is voor Fantasize.Zo geschiedde dat ook met een meme die oorspronkelijk al uit 2020 kwam. Die was blijven rondzingen op internet. Karen vond ’m. Mijn interesse was gewekt.Waarom was dit bericht zo intrigerend? Er staat (vrij vertaald) dit: "Dracula werd [in 1901] vertaald naar het IJslands. Meer dan 100 jaar later kwam iemand er pas achter dat die vertaling gewoon een soort fan-fictie was."Enig zoekwerk bevestigde al behoorlijk snel dat dit geen onzin was. Ja, er was be...

Lees meer

Verdieping: Verbeeldingsrijke literatuur lezen op secundaire scholen in Vlaanderen

13okt Door Redactie FantasizeGeen Reacties

(Wetenschappelijk) Onderzoek, Actueel, Rubrieken, Verdiepingen

Verdieping: Verbeeldingsrijke literatuur lezen op secundaire scholen in Vlaanderen

Door Ruud van Hirtum(N.B. In dit artikel worden veel onderwijstermen gebruikt. Zie het kader voor een korte uitleg van de middelbare onderwijssystemen in Nederland en Vlaanderen).Onderwijstermen in Nederland en VlaanderenHet Nederlandse voortgezet onderwijs kent drie opleidingen met elk een andere duur: het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) van vier jaar, het hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo) van vijf jaar en het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) van zes jaar. De eerste twee jaar vmbo en de eerste drie jaar havo/vwo worden onderbouw genoemd, de rest van de opleiding bovenbouw. Na de onderbouw kiezen leerlingen een profiel: een specialisatie om hun opleiding in af te ronden. Het Vlaamse secundair onderwijs is opgedeeld in drie graden van...

Lees meer

Samenkomen in de dans – Wortels, tradities en vernieuwingen in de verhalen van Jack Schlimazlnik

6okt Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Verdiepingen

Samenkomen in de dans – Wortels, tradities en vernieuwingen in de verhalen van Jack Schlimazlnik

Door Deborah van DuinAan de Lloydstraat in de Rotterdamse wijk Delfshaven, uitkijkend over de Nieuwe Maas, staat een kunstwerk van ruim vier meter hoog. Het bestaat uit twee muzieknoten van roestig staal die samen een gestileerd schip vormen. Bovenop zijn vier menselijke figuren geplaatst. De eerste figuur staat stil, de tweede en derde komen uit een ineengedoken houding overeind. De vierde danst - en is niet meer geketend. "Dans is niet alleen bevrijdend, maar brengt ook culturen samen," zei kunstenaar Alex da Silva over het door hem gemaakte slavernijmonument Clave: het lichaam dat slaaf is vertrekt, de ziel die vrij is blijft. Het staat op de plek waar eeuwenlang zogenoemde 'driehoekshandel' plaatsvond. Handelswaar zoals vuurwapens en alcohol werd er verscheept naar Afrika, waa...

Lees meer

Satire: De bronnen – een verhalend essay van Ard Walburg

29sep Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Rubrieken, Satire, Verdiepingen

Satire: De bronnen – een verhalend essay van Ard Walburg

Door Ard WalburgInleiding Tijdens het grondige onderzoek voor mijn nieuwe boek Het Verraad van Fjirtum (hoe meer voetnoten, hoe serieuzer men je werk neemt) stuitte ik op een wel heel bijzonder bericht, dat vervolgens een kettingreactie van andere buitengewone ontdekkingen en inzichten deed ontstaan. Dat ging als volgt. In mijn boek wordt een archeologische expeditie beschreven die in 1936 in Friesland werd uitgevoerd door Das Ahnenerbe, het onderzoeksbureau van de SS, onder leiding van de indertijd beroemde ontdekkingsreiziger en avonturier Sturmbahnführer Ernst Schäfer1. Het doel van deze expeditie was aan de hand het Oera Linda-manuscript2 bewijzen te verzamelen dat de Friezen afstammen van de bewoners van het verdwenen rijk Atlantis3, dat veel noordelijker zou hebben gelegen dan a...

Lees meer

Verdieping: Fantasy en metal is als Metallica en Stranger Things – deel II: extreme metal

15sep Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Verdiepingen

Verdieping: Fantasy en metal is als Metallica en Stranger Things – deel II: extreme metal

Door Alexander OlbrechtsIn het eerste deel van dit artikel bekeek ik de correlatie tussen speculatieve fictie en toegankelijke metal. Omdat er verschillende stromen in dit muziekgenre zijn – de ene al extremer dan de andere – leek het me opportuun om een differentiatie te maken op basis van de verschillende genres. De muziek besproken in het eerste deel zal, dankzij het feit dat er niet (of minimaal) in wordt geschreeuwd, toegankelijker zijn voor de nieuwsgierige lezer. Dit wil echter niet zeggen dat de speculatieve fictie in de extremere genres wordt geschuwd. Tijdens het schrijven en brainstormen voor dit artikel kreeg ik plots het allerbeste voorbeeld door Netflix voorgeschoteld: Eddy die in Stranger Things 4 op het dak van zijn trailer gaat staan en Master of Puppets van Metallica be...

Lees meer

Column: De poort naar de andere wereld wordt bewaakt door… docenten Nederlands

18aug Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Columns, Informatief, Rubrieken, Verdiepingen

Column: De poort naar de andere wereld wordt bewaakt door… docenten Nederlands

Door Ruud van HirtumLaat ik er maar meteen eerlijk voor uitkomen: ik ben docent Nederlands en ik lees graag fantasy. Als jongetje was ik al gegrepen door boeken en dan vooral door fantasierijke romans: De Zevensprong, De tuinen van Dorr, Kinderen van moeder aarde. Later maakte ik de overstap naar Engelstalige fantasy, van Tolkien, Terry Pratchett en Robert Jordan. Waarom? Omdat ik weinig keus had. In die tijd (we spreken van de jaren 90) was er binnen de jeugdliteratuur genoeg voorhanden, maar van Nederlandse fantasy voor (jong)volwassenen was nog nauwelijks sprake. Over de literatuurlijst die iedere leerling in de bovenbouw van de middelbare school moest lezen, maakte ik mij niet zo druk: ik hield immers van lezen, het maakte me niet zo veel uit wat. Maar ik baalde er wel van d...

Lees meer

11aug Door Redactie FantasizeGeen Reacties

Actueel, Dossiers, Mystagogie, Verdiepingen

Verdieping: Subgenres van fantasy

Door René van DijkFantasy is een breed begrip. Definities reiken van de ene naar de andere kant van het menselijke voorstellingsvermogen. In dit artikel kijken we naar de divisies die hierin te maken zijn. Er zijn veel ideeën over categorieën en subgenres binnen de fantasy. Subgenres kunnen ons helpen duidelijkheid te krijgen over wat we lezen of zien als we met fantasy bezig zijn, maar omdat het er zoveel zijn, kunnen subgenres net zo goed voor verwarring zorgen.De algemene consensus Fantasy is een genre met een grote schare aan toegewijde en actieve liefhebbers. Dit is in de literatuur zeldzamer dan we ons soms realiseren. Vergelijk het aantal mensen dat zich verkleedt als Aragorn, Harry Potter of Peter Pan met het aantal mensen dat zich verkleedt als Humbert Humbert uit Lol...

Lees meer