Door redactie Fantasize

Het coronavirus heeft dan wel de directe aanleiding gegeven voor deze Special, maar dit is niet de enige ramp die de mensheid hard heeft getroffen. Door de eeuwen heen zijn er heftige en soms opvallende rampen voorgekomen, die elk hun sporen op het land of de mensheid na hebben gelaten. Fantasize neemt een kijkje bij enkele van deze rampen.

1. Vesuvius

79 na Christus: uitbarsting Vesuvius, Italië. VEI 5 (schatting).
Trof: Pompeii en Herculaneum.
Aantal dodelijke slachtoffers: zeker 16.000.
Lees hier onze Verdieping over deze vulkaanuitbarsting.

2. de Pest (Zwarte Dood)

1347 – 1352: de Pest (Zwarte Dood).
Trof: onder meer West-Europa, Azië, Noord Afrika, India, het Tartaarse Rijk, het vroegere Mesopotamië, Syrië, Armenië, delen van Rusland.
Aantal dodelijke slachtoffers: tussen de 75 en 100 miljoen (wereldwijd), 25 miljoen (West-Europa).
Lees hier onze Verdieping over de Zwarte Dood.

3. Tambora

Cotopaxi Ecuador © Universal History Archive UIG Science Society Picture Library

1815: uitbarsting Tambora, voormalig Nederlands-Indië. VEI 6.
Gevolgen wereldwijd voelbaar.
Bij uitbarsting zelf zeker 7000 dodelijke slachtoffers, bij het langdurige gevolg vielen zo’n 71.000 tot 250.100 dodelijke slachtoffers.

4. Krakatau

1883: uitbarsting Krakatau, voormalig Nederlands Indië. VEI 7.
Medegevolg van deze uitbarsting: tsunami.
Trof Sumatra en Java.
Aantal dodelijke slachtoffers: ruim 36.000.

5. Mount Pelée

1902: Mount Pelée, Martinique (Caribisch gebied). VEI 4.
Medegevolg van deze uitbarsting: modderstroom (lahar), tsunami en pyroclastische stroom.
Trof Saint-Pierre.
In eerste instantie werd aangenomen dat Pelée een dode vulkaan was. Na een reeks van kleine aardschokken, lichte erupties en het plots verschijnen van een caldera-meer in het voorstadium werd de bevolking in de omgeving opgeroepen om naar Saint-Pierre te komen, waar het veilig zou zijn.
Gelijktijdig met de uiteindelijke uitbarsting van Pelée klapte op het eiland St. Vincent, op 155 km van Martinique een andere vulkaan, Soufrière uit elkaar. Deze uitbarsting eiste zo’n 1.600 slachtoffers.
Opvallend is de notitie dat volgens ooggetuigen in de eerste stadia van de eruptie een golf van insecten en slangen Pelée af kwam. Hieronder zag men enorme duizendpoten en lange groefkopadders, die door soldaten werden doodgeschoten in een poging de bevolking zeker te stellen.
Aantal dodelijke slachtoffers: ruim 30.000.

6. San Fransisco

Door Arnold Genthe - Dit bestand is beschikbaar in de Prints and Photographs division van de Library of Congressvia digitaal ID cph.3c28020

1906: aardbeving San Fransisco, Verenigde Staten. 7,8 op de schaal van Richter.
Getroffen gebieden: Eureka (Noordkust Californië) tot aan de Salinas Vallei ten zuiden van het gebied van de San Francisco Bay.
Gevolg: branden in San Fransisco, die dagenlang woedden.
Ruim 3.000 dodelijke slachtoffers.

7. Toengoeska

1908: explosie boven Toengoeska, Siberië (Rusland).
De nu meest geaccepteerde verklaring is het exploderen van een meteoriet op circa 8 km boven het aardoppervlak.Gevolg van deze explosie: elke boom in de omtrek van 30 tot 40 km was aan de basis van de stam afgebroken.
Onderzoekers die pas in 1927 het rampgebied konden bereiken vonden geen inslagkrater, maar alleen een ruim 2000 km² groot gebied waar de meeste bomen waren geveld.
Aantal dodelijke slachtoffers: 1

8. de Spaanse Griep

1918-1920: de Spaanse Griep (eerste t/m derde golf).
Getroffen gebieden: VS, Frankrijk, Groot-Brittannië, Belgie, Nederland en Nederlands Indië, India, Rusland en Australië (1919).
De oorsprong van het virus is nog steeds niet bekend. Er zijn hier minstens drie theorieën over, maar geen van deze is nog bewezen. Inmiddels weet men na veel onderzoek wel dat het een variant van het H1N1-virus is. Het einde van de Eerste Wereldoorlog was de directe aanleiding van de globale verspreiding, toen mensen in grote getale over de wereld naar huis reisden.
Aantal dodelijke slachtoffers: 20 tot 50 miljoen (20% van de toenmalige wereldbevolking).

9. Kanto

1923: aardbeving Kanto (Japan). 8,3 op de schaal van Richter.
Getroffen gebieden: Tokio, Yokohama, de omgevende prefecturen Shizuoka, Chiba en Kanagawa.
Gevolgen: kookvuren veroorzaakten in combinatie met wind van een orkaan bij het schiereiland Noto vuurstormen. In de berggebieden ontstonden aardverschuivingen. Kustgebieden werden getroffen door tsunami’s, daarnaast trof een andere orkaan ook de baai van Tokio.
Aantal dodelijke slachtoffers (geschat, inclusief vermisten): tussen de 100.000 en 142.000.

10. Centraal China

De overstromingen van de Gele Rivier, de Jangtsekiang (Blauwe Rivier) en de Huai in Centraal-China over een periode van vier maanden.
Centraal-China werd gedurende 1928 tot 1930 geteisterd door grote droogte. Eind 1930 zorgden grote sneeuwbuien in de winter voor extra veel smeltwater in het voorjaar van 1931. Dit voorjaar ging tevens gepaard met hevige regenval, die tot in juli en augustus aanhield. Daarnaast werd Centraal-China in juli 1931 door zeven cyclonen getroffen.
Gevolg van de overstromingen: de situatie in de getroffen gebieden was zó ernstig dat ziektes als cholera en tyfus weer om zich heen grepen. Daarnaast ontstond er voedselschaarste. Uiteindelijk kwamen er ook meldingen van infanticide en kannibalisme.
Aantal dodelijke slachtoffers (geschat): tussen de 145.000 en 4 miljoen.

11. Nederland

1953: Watersnoodramp. Stormvloed in combinatie met springtij.
Getroffen gebieden: Zeeland (Nederland), Noord-west Duitsland, Groot-Brittannië en België.
Naar aanleiding van de ramp werden de Deltawerken aangelegd in Zeeland en de stormvloedkeringen in de Thames (Londen) en de Hull-rivier in Groot-Brittannië.
Aantal dodelijke slachtoffers: 1.836 in Nederland, 307 in Groot-Brittannië, 28 in België. Op de Noordzee 224 op zee, waaronder 133 door het vergaan van de Britse veerboot de Princess Victoria.

12. Bangladesh

1970: de Bhola-cycloon, Bangladesh (toenmalig Oost-Pakistan). Categorie 3 op de schaal van Saffir-Simpson.
Getroffen gebieden: Tazumuddin, in het Bhola-district (Bangladesh) en de Indiase provincie West-Bengalen.
De storm bracht een vloedstroom met zich mee die de meeste laagliggende gebieden overstroomde.
Aantal dodelijke slachtoffers (geschat): 300.000 tot 500.000

13. Indische Oceaan

2004: zware zeebeving in de Indische Oceaan. Momentmagnitudeschaal 9,3.
Gevolg van deze beving: meerdere tsunami’s.
Trof Indonesië, Sri Lanka, India, Thailand, Myanmar, Malediven, Maleisië, Noord-Sentineleiland, Somalië, Bangladesh, Seychellen en Kenia. Het water van de tsunami’s bereikte ook Singapore, het Franse eiland Réunion, Australië en Oman, maar daar vielen geen slachtoffers.
Aantal dodelijke slachtoffers (bevestigd): 229.866

14. Haïti

An aerial view of a damaged neighborhood in the Canerpe Vert area of Port-au-Prince. Many poor areas of the capital are built on steep hillsides, creating avalanches of collapsed buildings during the quake.

2010: aardbeving Haïti. 7 op de schaal van Richter.
Trof de steden Port-au-Prince en Léogâne. Voelbaar in Venezuela , de Dominicaanse Republiek en op Jamaica en Cuba.
In tegenstelling tot veel andere aardbevingen was deze aardbeving ‘ondiep’, zo’n 8 tot 13 km onder het aardoppervlak, waardoor de seismische golven veel verder konden komen zonder al te veel aan kracht in te boeten.
Aantal dodelijke slachtoffers: 230.000.

15. Coronavirus

Abs 2019-nCoV RNA virus - 3d rendered image on black background.
Viral Infection concept. MERS-CoV, SARS-CoV, ТОРС, 2019-nCoV, Wuhan Coronavirus.
Hologram SEM view.

2019 – heden: coronavirus (COVID-19)
Globale pandemie, voor het eerst opgedoken in Wuhan, China in november 2019.
Aantal dodelijke slachtoffers op moment van schrijven van dit artikel: 246.979. Kijk voor een actueel overzicht hier: https://www.ecdc.europa.eu/en/geographical-distribution-2019-ncov-cases

Wil je meer artikelen uit deze Special lezen? Klik hier voor het overzicht.

Bronnen: