web analytics
vrijdag, maart 29

Fantasize VHS – bespreking: The Keep (1983)

Door Zadok Samson

Ik ken Michael Mann vooral als regisseur van thrillers en actiefilms. Heat, bijvoorbeeld. De tv-serie Miami Vice. Of Collateral. Wat ik niet wist, is dat Mann in het begin van zijn carrière een fantasy-horrorfilm regisseerde: The Keep (1981). Deze titel is door veel gesteggel tussen Mann en de producers lang onder de radar gebleven. Door de jaren heen heeft het echter een cultstatus ontwikkeld en pas recentelijk is hij toch op dvd uitgebracht. Omdat ik nu eenmaal gek ben op obscure titels besloot ik The Keep te gaan kijken.

De film speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Duitse kapitein Woermann (Jürgen Prochnow) wordt tegen zijn zin in gestationeerd in een Roemeens dorpje. Er staat hier een mysterieuze citadel, waar honderden zilveren kruizen in de muren verwerkt zijn. De soldaten ontdekken dat er nikkel in de kruizen zit en rekenen zich rijk. Wat ze echter niet weten, is dat in het hart van de citadel de demon Molasar gevangen wordt gehouden. Als de soldaten hem per ongeluk bevrijden, barst de hel los en wordt een handvol Duitsers op gruwelijke wijze gedood. De enige die zou kunnen helpen om Molasar te bestrijden is de Joodse geschiedkundige Theodore Cuza (Ian McKellen).

Majoor Kaempffer bij één van de kruizen

Intussen is ook de sadistische majoor Kaempffer (Gabriel Byrne) in het dorp aangekomen, hij denkt dat de dorpelingen in opstand zijn gekomen. Als voorbeeld laat hij, geheel tegen de zin van Woermann in, een groepje executeren. Terwijl Theodore probeert te onderzoeken wat Molasar nou precies is, stijgt de spanning tussen de twee bevelhebbers. En dan is er nog een mysterieuze man die aan de andere kant van de wereld woont en voelt dat Molasar vrij rondloopt.

Ik heb sterk de indruk dat The Keep zijn eigen mythe wil creëren, een eigen universum met zelfbedachte wezens wil bouwen. Dat lukt aardig. Maar omdat er nogal wat vraagtekens opdoemen is het allemaal ook rafelig. De man die achter Molasar aangaat bijvoorbeeld, wie is hij nou precies? Wie of wat is Molasar zelf? Waarom wordt hij in de citadel gehouden? De kruizen doen vermoeden dat religie een grote rol speelt. Op zich is dat niet onlogisch, het is immers de Tweede Wereldoorlog. De Duitsers maakten zich sterk voor hun eigen cultuur en geloof, maar echt duidelijk wordt het nooit. Naar het schijnt hebben de producers behoorlijk in de film zitten knippen, omdat de oorspronkelijke versie zo’n 210 minuten duurde. Waarschijnlijk is op inhoudelijk vlak daarom wel het een en ander verloren gegaan.

Toch heb ik zeker genoten van deze culttitel. Ondanks alle vraagtekens kruipt The Keep onder de huid en weet Mann met de hypnotiserende beelden (hoe raadselachtig ze ook zijn) de aandacht vast te houden. De citadel, die zo groot is dat het claustrofobisch wordt, oogt met al zijn kruizen als een droomachtige locatie. Het heeft iets onwerkelijks, een portaal naar een andere wereld. De muziek van Tangerine Dream geeft de film een sprookjesachtige lading, die weer botst met de gruweldaden van de Duitsers en Molasar. Het is een horror die baadt in mystieke sferen. Mocht je The Keep ergens op dvd vinden, dan raad ik hem absoluut aan.

© 2020-2024 Fantasize

You cannot copy content of this page