Door Sigrid Lensink-Damen

Rik Raven is geen nieuwkomer in de schrijfwereld. Ze schreef korte verhalen, gedichten en publiceerde bij uitgeverscollectief Nimisa drie romans met magisch-realistische en bovennatuurlijke elementen. Overlevers – De rode traan is haar vierde boek. Zelf zegt ze op haar website verhalen te willen schrijven die ze zelf zou willen lezen en die zich afspelen in onze wereld waar niets is wat het lijkt.

Precies dat gebeurt er ook in Overlevers. Tara en haar moeder Jacky zoeken wanhopig naar Devi, tweelingzus en dochter, die al twee dagen niets van zich heeft laten horen. Ze vermoeden dat ze is ontvoerd en Tara gaat voortvarend op onderzoek uit, daarbij vertrouwend op haar gave aura’s te zien en op haar speciale band met Devi. Tijdens de zoektocht loopt ze privédetective Tom des Orleans, alias De Koerier, tegen het enorme lijf. Samen met hem en zijn neef Jeffrey rolt Tara in een web van vrienden, vijanden en mysterieuze zaken. Ook Tom en Jeffrey blijken speciale talenten te bezitten die ze voor de buitenwereld geheim moeten houden.

Rommelig begin
Overlevers begint midden in de actie als Tara in een bus staat en denkt achtervolgd te worden. Dit hoofdstuk leest rommelig, alsof je een vage bekende tegenkomt, die meteen tegen je begint te kletsen zonder dat je er een speld tussen kunt krijgen en namen noemt van mensen die jij absoluut niet kent op een toon die suggereert dat jij alle details nog wel weet van de vorige keer.
Het hoofdstuk erna, vanuit het perspectief van moeder Jacky, versterkt dit gevoel nog meer, omdat het ‘fantastische’ element hierin plompverloren wordt gepresenteerd. Jacky is een hoeder en moet de vier overlevers die aan haar zijn toegewezen, beschermen. Ook krijgt ze een mysterieus sieraad: een rode edelsteen in de vorm van een traan die opstandige overlevers onder de duim kan houden met magische krachten.

Raven kan gelukkig schrijven en in de hoofdstukken erna zitten de spanning en het tempo er goed in. Er ontvouwt zich een thriller van Dan Brown-achtige proporties vol achtervolgingen, doden en suspense. De gebeurtenissen spelen zich af in ’s-Hertogenbosch en Wageningen en doen heerlijk Nederlands aan met snelwegen door plat landschap, bedrijventerreinen met loodsen en een buitenwijk met villa’s waar de vader van Tara en Devi woont: officier van justitie Jacques Doormanders. Ook hij blijkt een overlever te zijn en in die hoedanigheid drukt hij zijn stempel op het gezin en Tom en Jeffrey.

Zwevend
Nergens wordt uitgelegd wat overlevers nu eigenlijk zijn, behalve in hoofdstuk twee en dan beklijft het nog niet, omdat je de gebeurtenissen afwacht. Waar het op neerkomt, is dat overlevers er al sinds de zestiende eeuw zijn en eeuwenlang leven, ze bovennatuurlijke krachten hebben en na hun dood ook nog in schemermensen kunnen veranderen, die het op de overlevers hebben voorzien. De hoeders beschermen de overlevers en hebben (bovennatuurlijke) kennis en dus die rode traan.

Onduidelijk blijft waaróm die overlevers zijn ontstaan, waar hun magische krachten vandaan komen en hoe. Wat is hun doel anders dan schimmig lang leven en in allerlei intriges verwikkeld raken? Waarom hebben ze hoeders nodig als ze zelf krachten hebben? Hoe wordt je een hoeder? Hoe is die traan ontstaan en waarom? Wat zijn die schemermensen precies en onder welke omstandigheden ontstaan die (want niet elke overleden overlever wordt een schemermens)? Vragen die onbeantwoord blijven.

Rauw
Overlevers – De rode traan leest als een gesjeesde, rauwe (bovennatuurlijke) thriller. Raven schuwt het geweld niet en weet een duistere sfeer op te roepen. Het verleden van Tom en Jeffrey wordt in detail beschreven en zit vol kindermisbruik en sm-seks. Hoewel deze episodes soms best slikken zijn, weet Raven de balans te houden en schiet ze nergens door in perversiteit of sensatiezucht. Alles heeft tot doel een psychologische diepgang te creëren voor de personages Tom en Jeffrey.

Dit werkt ten dele. Psychologie is goed, maar omdat het bovennatuurlijke element het minste is uitgewerkt, heeft zowel het een als het ander geen anker. Omdat het misbruik een direct gevolg is van het overleverschap, blijft de lezer met veel vragen zitten.

Conclusie
Als Raven de bovennatuurlijke elementen net als Dan Brown had verankerd in bijvoorbeeld (Nederlandse) overleveringen, legendes, mythologie of verzonnen geschiedenis, was dit een keigoede thriller geweest. Ondanks dat is Overlevers – De rode traan met zijn Nederlandse setting spannend, snel en rauw. Raven verdient hiermee zeker een groter publiek.